Ochrona przyrody
Wykaz istniejących w nadleśnictwie form ochrony przyrody:
1. Rezerwaty przyrody.
- Rezerwat przyrody "Wyspy na Jeziorze Mamry i Kisajno"
Podstawą prawna utworzenia jest Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 23 stycznia 1957 roku (M.P. Nr 14 poz. 108), z późniejszą zmianą w 1989 r. (M.P. Nr 17 poz. 119). Jest to rezerwat faunistyczny częściowy utworzony do ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego, ochrony ptactwa w czasie masowych wiosennych i jesiennych przelotów, ochrony krajobrazu naturalnego i polodowcowego, ochrony głazowisk w utworach morenowych, ochrona zarośli trzcinowych wokół wysp.
Rezerwat położony jest w obrębie leśnym Giżycko na jeziorze Kisajno i Mamry. W jego skład wchodzi 14 wysp o różnej powierzchni:
Wielki Kiermuza - 19,77 ha
Mały Kiermuza - 3,73 ha
Górny Ostrów I - 33,79 ha
Górny Ostrów II - 1,42 ha
Górny Ostrów III - 0,84 ha
Górny Ostrów IV - 0,26 ha
Sosnowy Ostrów I - 20,09 ha
Sosnowy Ostrów II - 0,15 ha
Sosnowy Ostrów III - 0,15 ha
Świtałowy Ostrów - 2,08 ha
Duży Ostrów I - 70,66 ha
Duży Ostrów II - 0,16 ha
Duży Ostrów III - 0,07 ha
Dębowa Górka - 6,84 ha
----------------------------------------
Razem powierzchnia - 160,01 ha - w tym powierzchnia leśna 156,79 ha.
- Rezerwat przyrody "Jezioro Dobskie"
Rezerwat przyrody został powołany Zarządzeniem nr 15 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 16 stycznia 1963 roku (M.P. Nr 27 poz. 139) początkowo pod nazwą "Głazowisko Fuledzki Róg" a następnie zostały dołączone wyspy z rezerwatu "Wyspy na Jeziorze Dobskim i Kisajno" (M.P. Nr 24 poz. 275 z 1976 roku). Został w ten sposób powołany rezerwat przyrody "Jezioro Dobskie" (M.P. Nr 17 poz .119 z 1989 roku) obejmujący Fuledzki Róg oraz wyspy na Jeziorze Dobskim. Rezerwat położony jest w obrębie leśnym Ryn (Gmina Giżycko) i obejmuje ochrona Jezioro Dobskie oraz znajdujące się na nim wyspy: Gilma, Lipka, Wysoki Ostrów (zwana też Wyspą Kormoranów), Heleny, Ilmy Wielkie. Powierzchnia rezerwatu wynosi, w zarządzie nadleśnictwa 57,77 ha. Rezerwat został utworzony w celu: ochrony reliktowego krajobrazu polodowcowego, zachowanego jak dotąd w nienaruszonym stanie, ochrony pierwotnego charakteru głazowiska w utworach morenowych, zapewnienia odpoczynku ptactwa w okresie przelotów, zapewnienia miejsca zlotów jesiennych i wiosennych żurawi, ochrony piękna krajobrazu na zadrzewionych i wysokich brzegach Jeziora Dobskiego oraz zadrzewionych wysp, ochrony wyjątkowo licznej kolonii kormoranów (wyspa Wysoki Ostrów) oraz gniazdowania chronionych ptaków drapieżnych, ochrony miejsc lęgowych ptactwa wodnego i błotnego.
- Rezerwat przyrody "Jezioro Kożuchy"
Został powołany Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 maja 1963 roku (M.P. Nr 25 poz. 180). Celem powołania rezerwatu było zachowanie, ze względów naukowych i dydaktycznych, licznie gniazdującego tam ptactwa, a przede wszystkim jednej z największych w Polsce kolonii mewy śmieszki. Powierzchnia rezerwatu wynosi: 28,16 ha. Rezerwat zlokalizowany jest na terenie Gminy Giżycko.
- Rezerwat przyrody "Pierkunowo" ("Perkuny")
Torfowisko "Pierkunowo" zwane również "Perkuny" powstało na miejscu dawnego oczka polodowcowego, w następstwie jego zarośnięcia. Proces zarastania odbywał się poprzez nasuwanie się roślinności torfowiskowej od brzegów ku środkowi zbiornika wodnego. W dalszej kolejności, nasuwanie się torfów, spowodowało w części środkowej powstanie torfowiska wysokiego a na obrzeżach pozostało torfowisko przejściowe.
Rezerwat został powołany Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18 grudnia 1954 roku (M.P. Nr 123 poz. 1780). Celem utworzenia było zachowanie, ze względów naukowych i dydaktycznych, torfowiska wysokiego z naturalnymi zespołami roślinności zielnej i stanowiskiem wierzby lapońskiej. Rezerwat położony jest w obrębie leśnym Giżycko (Gmina Giżycko). Powierzchnia wynosi 2,89 ha.
- Rezerwat przyrody "Jeziorko koło Drozdowa"
Rezerwat utworzony został na mocy Rozporządzenia Nr 333 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 grudnia 2000 roku. Celem powołania rezerwatu było zachowanie ze względów krajobrazowych, dydaktycznych i naukowych naturalnego fragmentu trzęsawiska torfowego ze zbiorowiskami roślinnymi, z udziałem rzadkich i zagrożonych gatunków roślin. Rezerwat zlokalizowany jest na granicy leśnictw Jelenia Góra i Dąbrówka i obejmuje powierzchnię 10,01 ha. Występują w nim następujące ekosystemy: torfowiska niskie, torfowiska przejściowe i torfowiska wysokie. Ze względu na typ dominujących ekosystemów rezerwat ma charakter torfowiskowy. Występujące tu torfowiska były od początku XX wieku bardzo charakterystyczne dla terenów młodo glacjalnych, lecz w wyniku osuszania całego torfowiska uległo ono niekorzystnym przekształceniom.
- Rezerwat przyrody "Nietlickie bagno"
Został powołany Rozporządzeniem Nr 32 Wojewody Warmińsko – Mazurskiego z dnia 26 maja 2003 roku (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 72, poz. 1069). Celem ochrony jest zachowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych Nietlickiego Bagna z dominującą roślinnością szuwarową przylegających do niego lasów i obszarów nieleśnych z licznymi zabagnieniami oraz rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt. Ogólna powierzchnia rezerwatu wynosi 1132,91 ha, z czego 1080,34 ha znajduje się w administrowaniu Nadleśnictwa Giżycko. Rezerwat położony jest na terenie obrębu Orzysz, w leśnictwie Dąbrówka. Ze względu na główny przedmiot ochrony rezerwat ma charakter ornitologiczny. Ze względu na typ dominujących ekosystemów rezerwat ma charakter torfowiskowy. Głównym gatunkiem panującym w drzewostanach jest brzoza omszona i w mniejszym stopniu olsza czarna oraz w bardzo niewielkim stopniu świerk pospolity, sosna pospolita, topola osika. Oprócz gatunków głównych występują gatunki domieszkowe: dąb szypułkowy, wierzba pięciopręcikowa.
Na terenie rezerwatu odnotowano 408 gatunków roślin naczyniowych, 6 gatunków porostów oraz 92 gatunki mszaków. Dotychczasowe badania florystyczne wykazały obecność szeregu rzadkich gatunków roślin i interesujących zespołów roślinnych. Znajduje się tu: brzoza niska, goździk pyszny, pełnik europejski, wierzba czarniawa, storczyk krwisty, grzybień biały, grążel żółty i wiele innych gatunków. Spośród zwierząt najlepiej poznana została awifauna. Na terenie rezerwatu i w pobliżu jego granic stwierdzono dotychczas: 27 gatunków ssaków, 94 gatunki ptaków regularnie i nieregularnie lęgowych, 14 gatunków płazów i gadów oraz 44 gatunki motyli dziennych. Dla ptaków obszar Nietlickiego Bagna jest terenem wyjątkowym. Jest miejscem gniazdowania takich ptaków jak: derkacz, wodniczka, bąk, błotniak stawowy, cietrzew, kropiatka, żuraw, rybitwa czarna, trzciniak, orlik krzykliwy, lelek kozodój, gągoł oraz bielik, dla którego teren bagien jest częścią łowiska. Szczególnym walorem rezerwatu są żurawie, przy czym dotyczy to zarówno ptaków zatrzymujących się podczas jesiennych i wiosennych wędrówek, jak i osobników młodocianych spędzających tu lato. Największe obserwowane na noclegowisku stado żurawi liczyło około 5 tys. ptaków.
Spośród żyjących tu ssaków na szczególną uwagę zasługują: wydra, bóbr europejski i łoś. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie populacji lęgowych i nielęgowych żurawia, cietrzewia i innych gatunków ornitofauny oraz optymalnych dla nich siedlisk.
Nietlickie Bagno jest największym i jednocześnie jedynym tak dobrze zachowanym torfowiskiem niskim Pojezierza Mazurskiego. Żaden z innych, dużych obszarów bagiennych i podmokłych na Mazurach nie przetrwał do dziś w tak naturalnym stanie, zarówno znaczna powierzchnia jak i naturalność, decydują o wyjątkowym bogactwie florystycznym i faunistycznym tego terenu.
2. Użytki ekologiczne.
Rozporządzeniem Nr 27/93 Wojewody Suwalskiego z dnia 26.04.1993 r. za użytki ekologiczne uznane zostały wszystkie wyspy na jeziorach byłego województwa suwalskiego, z wyjątkiem wysp objętych inną ochroną przyrody (parki narodowe, rezerwaty) oraz wysp ulokowanych rolniczo i wysp posiadających trwałą zabudowę. Na podstawie ww. Rozporządzenia za użytki ekologiczne uznano grunty zarządzane przez Nadleśnictwo Giżycko, położone na wyspach o łącznej powierzchni 12,39 ha, w tym:
- wyspy na jeziorze Wydminy o powierzchni 10,82 ha (leśnictwo Wydminy);
- wyspy na jeziorze Kruklin o powierzchni 1,57 ha (leśnictwo Kruklin).
3. Wykaz pomników przyrody powołanych na gruncie nadleśnictwa:
Lp. | Nr rej. | Podstawa prawna | Miejscowość | Rodzaj | Obwód/Wys. |
1 | 108 | Orzeczenie Prezydium WRN w Olsztynie nr Lb-156/56 z 26.06.1956 r. | Gajewo |
Dąb szypułkowy "Wojciech" Dąb szypułkowy "Wyniosły" |
6,16/20 4,45/22 |
2 | 109 | Decyzja Prezydium WRN w Olsztynie nr 344/68 z 26.06.1968 r. | Gajewo |
Dąb szypułkowy "Dowejko" Dąb szypułkowy "Domejko" |
4,45/30 4,40/30 |
3 | 1236 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Gajewo |
Modrzew europejski "Franciszek" Modrzew europejski "Bolesław" |
3,13/38 3,05/35 |
4 | 1237 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Gajewo | Dąb szypułkowy "Wilhelm" | 4,2/25 |
5 | 1238 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Wydminy |
Sosna czarna Sosna czarna Sosna pospolita |
1,85/22 1,88/26 2,25/25 |
6 | 1239 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Wydminy | Jałowiec pospolity | 0,56/6 |
7 | 146 | Orzecz. Prez. WRN w Olsztynie RLB-16/5/52 z 29.12.1952 r. | Franciszkowo | Głaz narzutowy | 13,1/1,8 |
8 | 147 | Dec. Prez. WRN w Olsztynie R XII-281/61 z 27.11.1961 r. | Franciszkowo | Głaz narzutowy | 9,25/1,47 |
9 | 1247 | Rozp. Nr. 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Rząśniki | Wiąż pospolity | 2,7/30 |
10 | 1248 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Rząśniki | Jesion wyniosły | 2,5/27 |
11 | 1250 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Rząśniki | Jarząb szwedzki aleja 10 drzew | 1,90-2,70/23-27 |
12 | 370 | Rozp. Nr 6/93 Woj. Suw. z 18.01.1993 r. | Pianki | Dąb szypułkowy | 3,93/26 |
13 | 395 | Rozp. Nr 44/94 Woj. Suw. z 28.04.1994 r. | Pianki | Dąb szypułkowy | 3,98/24 |
14 | 1249 | Rozp. Nr 19/04 woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Pianki | Świerk pospolity | 2,8/33 |
15 | 1253 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Pianki | Lipa drobnolistna - 6 drzew | 2,90-3,70/23-27 |
16 | 1255 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Pianki |
Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy |
4,1/25 4,2/30 4,4/22 4,7/24 |
17 | 1256 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Pianki |
Jesion wyniosły Jesion wyniosły Jesion wyniosły Jesion wyniosły Jesion wyniosły Jesion wyniosły |
2,35/27 2,45/26 2,4/27 2,85/27 2,45/26 2,7/27 |
18 | 1252 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Góra | Dąb szypułkowy | 3,3/22 |
19 | 111 | Dec. Praz. WRN w Olsztynie nr 356/73 z 15.11.1973 r. | Rudówka | Dąb szypułkowy "Morsztyn" | 4,7/27 |
20 | 1240 | Rozp. Nr. 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Rudówka | Żywotnik olbrzymi | 1,42/24 |
21 | 150 | Dec. WRN w Olsztynie | Krzyżany | Głaz narzutowy | 10,5/1,8 |
22 | 997 | Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. Nr 152 poz. 2513, 2001 r. | Kamionki | Głoaz narzutowy granit | 7,6/2,5 |
23 | 149 | Dec. Prez. WRN w Olsztynie Nr 331/68 z 26.06.1968 r. | Kamionki | Wierzba | 4,2/28 |
24 | 992 | Dz.Urz. Woj. Warm-Maz. Nr 152 poz. 2513, 2001 r. | Kamionki | Głaz narzutowy granit | 14,6/2,3 |
25 | 993 | Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. Nr 152 poz. 2513, 2001 r. | Kamionki | Głaz narzutowy granit | 12,3/1,5 |
26 | 994 | Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. Nr 152 poz. 2513, 2001 r. | Kamionki | Głaz narzutowy granit | 8/0,6 |
27 | 995 | Dz. Urz. Woj. Warm-Maz. Nr 152 poz. 2513, 2001 r. | Kamionki | Głaz narzutowy granit | 8,2/1,1 |
28 | 1241 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Dąb szypułkowy | 6,35/33 |
29 | 1242 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Dąb szypułkowy | 5,5/26 |
30 | 1243 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Lipa drobnolistna | 5,5/23 |
31 | 1244 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Dąb szypułkowy | 4,6/25 |
32 | 1245 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Dąb szypułkowy | 4,7/20 |
33 | 1246 | Rozp. Nr 19/04 Woj. Warm-Maz. z 24.09.2004 r. | Kamionki | Jesion wyniosły | 3,8/28 |
Informacje publiczne, które nie zostały zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej PGL LP można uzyskać składając wniosek.