Ochrona przyrody
FORMY OCHRONY PRZYRODY WYSTĘPUJĄCE NA TERENIE NADLEŚNICTWA BORNE SULINOWO
1. Rezerwat florystyczny „Diabelskie Pustacie”
Rezerwat obejmuje obszar o powierzchni 932,04ha, z czego 638,23ha na terenie Nadleśnictwa Borne Sulinowo.
Lokalizacja: województwo zachodniopomorskie, powiat szczecinecki, gmina Borne Sulinowo; Leśnictwo Brzeźno.
Uznany został w 2008 roku na mocy Rozporządzenia Wojewody Zachodniopomorskiego.
Celem ochrony przyrody w rezerwacie jest zachowanie układów biocenotycznych i krajobrazu dwóch szlaków sandrowych – młodszego szlaku sandrowego i szlaku rzeki Płytnicy oraz leżących w ich obrębie obniżeń wytopiskowych i wzgórz o charakterze ostańców erozyjnych.
Na terenie rezerwatu, w zasięgu Nadleśnictwa Borne Sulinowo, na powierzchni 538,92ha, występują siedliska przyrodnicze ujęte w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej, są to:
- 2330 – wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi (67,93ha),
- 4030 – suche wrzosowiska (490,39ha).
Rezerwat w całości znajduje się na terenie obszaru naturowego PLH320048 „Diabelskie Pustacie”.
2. Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Piławy”
Został ustanowiony w 2004 roku Uchwałą Rady Miejskiej w Bornem Sulinowie.
Powierzchnia całego obszaru wynosi 2197,95ha i obejmuje rynnę doliny Płytnicy wraz z Zalewami Nadarzyckimi i jeziorem Długim oraz otaczającymi ją lasami i znajdującymi się na ich terenie torfowiskami. Ochronie podlega tutaj szata roślinna oraz krajobraz doliny rzeki Piławy.
OChK „Dolina Piławy” położony jest w całości w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Borne Sulinowo, a grunty zarządzane przez Nadleśnictwo zajmują powierzchnię 1804,59ha.
Do charakterystycznych cech przyrodniczych tego obszaru należą rozlewiska, tereny bagienne, oczka polodowcowe i małe jeziora w rejonie Zalewów Nadarzyckich. Występują tu także miejsca lęgowe i siedliska rzadkich i ginących ptaków, m.in. bąka, błotniaka stawowego, dzięcioła czarnego i zielonego, gągoła, żurawia.
Obszar ten pokrywa się z powierzchnią zajmowaną przez obszar naturowy PLH320025 „Dolina Piławy”.
3. Obszar Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Drawskie”
Został ustanowiony w 2014 roku Obwieszczeniem Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego.
Powierzchnia całego obszaru wynosi 92616,40 ha i . Ochronie podlega tutaj 1) w zakresie ochrony ekosystemów leśnych - prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej polegającej na zachowaniu różnorodności biologicznej siedlisk, 2) w zakresie ochrony nieleśnych ekosystemów lądowych - dostosowanie zabiegów agrotechnicznych do wymogów zbiorowisk roślinnych i zasiedlających je gatunków fauny, zachowanie śródpolnych torfowisk, zabagnień, podmokłości, oczek wodnych oraz sprzyjanie ograniczaniu ich sukcesji, 3) w zakresie ochrony ekosystemów wodnych - zachowanie i ochrona zbiorników wodnych wraz z pasem roślinności okalającej, ograniczanie zabudowy na skarpach wysoczyznowych, zapewnianie swobodnej migracji fauny w ciekach wodnych,.
OChK „Pojezierze Drawskie” położony jest na północnych oddziałach Obrębu Borne Sulinowo w oddziałach leśnictw Borne oraz Liszkowo i na gruntach zarządzanych przez Nadleśnictwo zajmuje powierzchnię 223,72 ha.
3. Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk NATURA 2000 PLH320025 „Dolina Piławy”
Jest to obszar o powierzchni 2204,30ha, obejmujący fragment terenu dawnego poligonu w Bornem Sulinowie oraz dolinę rzeki Piławy na odcinku Zalewów Nadarzyckich (sztuczne rozlewiska utworzone przed II wojną światową jako część linii umocnień Wału Pomorskiego). Niepowtarzalny, w pasie Pojezierzy Pomorskich, ciąg ekosystemów wodnych i torfowiskowych związanych z rynną wytopiskową głęboko rozcinającą sandry starszego szlaku Piławy, co w wielu miejscach w połączeniu z krętością dna obniżenia, stanowi o dużych walorach krajobrazowych ostoi. Bardzo liczne, doskonale zachowane torfowiska cechuje duża zmienność wynikająca ze zróżnicowania morfologii wytopisk, w obrębie których powstały. Liczne wytopiska to jeziora o sporym areale, jak: Generalskie, Brzeźno, Kowal, Dudylany, Bagienne i Bobrowe. Bunkry pozostałe po umocnieniach Wału Pomorskiego stanowią zimowiska nietoperzy.
4. Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk NATURA 2000 PLH320048 „Diabelskie Pustacie”
Jest to obszar o powierzchni 3232,10ha, obejmujący tereny dawnego poligonu w Bornem Sulinowie oraz przylegającą do niego rynnę rzeki Płytnicy z jeziorami. Na dawnym poligonie zachowały się rozległe przestrzenie bezleśne, pokryte wrzosowiskami. Część terenu została zalesiona, jednak znaczne przestrzenie wrzosowisk są świadomie i czynnie chronione przez leśników, m.in., poprzez usuwanie nalotów krzewów i drzew oraz wykaszanie krzewinek wrzosu.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa, w południowo-wschodniej części, obszar ten zajmuje 738,35ha.
5. Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk NATURA 2000 PLB300012 „Puszcza nad Gwdą”
Obszar, o powierzchni 77678,90 ha, obejmuje rozległy kompleks leśny w większości borów sosnowych, a na dnie i zboczach dolin – lasów liściastych i mieszanych. Silnie urozmaicona, postglacjalna rzeźba terenu przyczynia się do zróżnicowania siedlisk. Wokół jezior o powierzchni od kilku do kilkudziesięciu ha, utrzymują się rozległe torfowiska niskie, przejściowe i wysokie oraz tereny podmokłe. Jest to również obszar źródliskowy kilku rzek.
Znajdują się tu także połacie łąk, natomiast pola orne mają niewielki udział powierzchniowy.
Na terenie ostoi zachowały się umocnienia „Wału Pomorskiego" z lat 1934-1945 (Nadarzyce, Szwecja, Jastrowie) – potencjalne zimowiska nietoperzy. Na obszarze występują następujące formy ochrony: 7 rezerwatów przyrody, obszary chronionego krajobrazu: „Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy" oraz „Dolina Noteci".
Na terenie obszaru chronione są: kania czarna, kania ruda, bielik, rybołów, puchacz, lelek, dzięcioł czarny, lerka, gągoł i nurogęś.
Obszar „Puszcza nad Gwdą" w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Borne Sulinowo zajmuje powierzchnię 11,01 ha. Znajduje się w południowej części Nadleśnictwa w oklicach Jeziora Busino Wielkie..
6. Strefa ochrony ostoi bielika
Została utworzona na mocy Decyzji Wojewody Zachodniopomorskiego w 2004 roku.
Obejmuje ona ochroną miejsce lęgowe bielika. Gniazdo zlokalizowane jest na terenie leśnictwa Wielboki, zajmuje je para bielików, która co roku wyprowadza lęgi.
Druga strefa ochrony bielika została powołana w 2017 roku Decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie na terenie leśnictwa Piława.
7. Ochrona gatunkowa
a) rośliny chronione i rzadkie, to m.in.: brodaczka, chrobotki, widłaki, torfowce, bagno zwyczajne, bobrek trójlistkowy, grzybienie białe, konwalia majowa, storczyki, nasięźrzał pospolity, rosiczki, wawrzynek wilcze łyko
b) gatunki zwierząt chronionych występujących na gruntach Nadleśnictwa, to m.in.: zalotka większa, kumak nizinny, traszki, żaby, żmija zygzakowata, bielik, bocian czarny, dzierzby, dzięcioł czarny i zielony, lelek, orlik krzykliwy, rybołów, skowronek borowy, zimorodek, żuraw, mopek, nocek duży, bóbr, wilk, wydra.