Ochrona przyrody

Podstawą działań Nadleśnictwa na rzecz ochrony przyrody jest Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16.04.2004 r., Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej roślin z dnia 9 października 2014 r., Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej grzybów z dnia 9 października 2014 r. oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z dnia 6 października 2014 r.

Ochrona przyrody polega na zachowaniu, zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów, tworów i składników przyrody:
1. dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów,
2. roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową,
3. zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia,
4. siedlisk przyrodniczych,
5. siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów,
6. tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych szczątków roślin i zwierząt,
7. krajobrazu,
8. zieleni w miastach i wsiach,
9. zadrzewień.

Celem ochrony przyrody jest:
1. utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,
2. zachowanie różnorodności biologicznej,
3. zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego,
4. zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony,
5. ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach oraz zadrzewień,
6. utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody,
7. kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody przez edukację, informowanie i promocję w dziedzinie ochrony przyrody.

 

Na terenie Nadleśnictwa Lidzbark występują następujące formy ochrony przyrody:

 

 

I.          Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 – system obszarów połączonych korytarzami ekologicznymi, tworzących razem spójną funkcjonalnie sieć ekologiczną. Jej zadaniem jest utrzymanie różnorodności biologicznej nie tylko poprzez ochronę najcenniejszych i rzadkich elementów przyrody, ale również typowych, powszechnych układów przyrodniczych charakterystycznych dla poszczególnych regionów biogeograficznych.

 

W skład Natury 2000 terenu Nadleśnictwa Lidzbark wchodzą:

 

Specjalny obszar ochrony siedlisk - obszar wyznaczony, zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej, w celu trwałej ochrony siedlisk przyrodniczych lub populacji zagrożonych wyginięciem gatunków roślin lub zwierząt lub w celu odtworzenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych lub właściwego stanu ochrony tych gatunków (Ostoja Lidzbarska, Ostoja Welska, Przełomowa Dolina Rzeki Wel)

 

Obszar specjalnej ochrony ptaków - obszar wyznaczony, zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej, do ochrony populacji dziko występujących ptaków jednego lub wielu gatunków, w którego granicach ptaki mają korzystne warunki bytowania w ciągu całego życia, w dowolnym jego okresie albo stadium rozwoju (Doliny Wkry i Mławki).

 

II.           Parki krajobrazowe -są to obszary chronione ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Na terenie administrowanym przez Nadleśnictwo Lidzbark znajdują się dwa parki krajobrazowe:

 

Welski Park Krajobrazowy

Górznieńsko - Lidzbarski Park Krajobrazowy

 

III.         Obszar Chronionego Krajobrazu – zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. W zasięgu Nadleśnictwa Lidzbark występuje 11 Obszarów Chronionego Krajobrazu:

- OChK Doliny Górnej Wkry

- Dąbrówieński OChK

- Hartowiecki OChK

- Buchnowski OChK

- OChK Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego Dębień

- Naguszewski OChK

- OChK Grzybiny

- OChK Otuliny Welskiego Parku Krajobrazowego Słup

- OChK Wzgórz Dylewskich

- OChK Okolic Rybna i Lidzbarka

- OChK Międzyrzecza Wkry i Skrwy.

 

IV.         Rezerwat przyrody – w myśl Ustawy o ochronie przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.

 

 

L – leśny,

K - krajobrazowy

 

V.        Użytki ekologiczne - zgodnie z postanowieniami Ustawy o ochronie przyrody, są pozostałości ekosystemów nieleśnych, zasługujące na ochronę ze względu na zachowanie unikatowych zasobów genowych i naturalnych typów zbiorowisk. Na terenie Nadleśnictwa Lidzbark znajdują się 4 użytki ekologiczne leżące na gruntach zarządzanych przez LP.

 

VI.         Pomniki przyrody - pomnikami przyrody w myśl Ustawy o ochronie przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej lub nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów.

Na terenie Nadleśnictwa zaewidencjonowano 33 pomniki przyrody.

 

VII.        Ochrona gatunkowa - ma na celu zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk, gatunków rzadko występujących, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie umów międzynarodowych, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej.

Rzadkie gatunki flory i fauny to m.in.:

- leniec bezpodkwiatkowy

- skalnica torfowiskowa

- lipiennik Loesela

- sasanka otwarta

- sierpowiec błyszczący

- żmija zygzakowata.

 

VIII.      W celu ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową ustalono strefy ochrony wokół gniazd ptaków:

8 stref orlika krzykliwego

1 strefa bociana czarnego

2 strefy bielika.