Ochrona przyrody
Rezerwaty Przyrody
„Mszar Płociczno" – to rezerwat florystyczny obejmujący lasy i torfowiska o powierzchni 182,39 ha. W całości znajduje się w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno, obejmuje on oddziały 53, 54, 55, 58, 59, 60 znajdujące się na terenie obrębu Skrwilno. Utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 lipca 1997r., w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych naturalnego ekosystemu torfowisk przejściowych z udziałem gatunków roślin reliktowych.
Rezerwat „Mszar Płociczno" posiada plan ochrony dla rezerwatu przyrody ustanowiony Zarządzeniem Nr 10/0210/2011 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 12 grudnia 2011r.
„Okalewo" – to rezerwat leśny obejmujący obszar o powierzchni 5,28 ha. W całości znajduje się w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno, obejmuje on wydzielenia 137 i, j, znajdujące się na terenie obrębu Skrwilno. Utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 3 maja 1965r., w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu z przewagą świerka na krańcowym stanowisku naturalnego zasięgu. Powyższe zarządzenie powołujące, określało powierzchnię rezerwatu w wielkości 6,76ha. Ostatnim aktem prawnym określającym powierzchnię , przebieg granic, aktualizację danych ewidencyjnych oraz dostosowanie danych dotyczących rezerwatu w tym określenie sprawującego nadzór, rodzaju, typu i podtypu oraz ponowne określenie celu ochrony jest Zarządzenie Nr 0210/16/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 29 sierpnia 2012r. Celem ochrony rezerwatu „Okalewo" jest zachowanie boru mieszanego wilgotnego świerkowo-dębowego Querco-Pinetum poza granicami zasięgu.
Rezerwat „Okalewo" posiada plan ochrony dla rezerwatu przyrody ustanowiony Zarządzeniem Nr 0210/17/2012 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 29 sierpnia 2012r.
„Stary Zagaj" – to rezerwat przyrody obejmujący obszar o powierzchni 131,31 ha. W całości znajduje się w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno, obejmuje on wydzielenia 204i, j, k, 207m, 208c, d, f, ~b, 209, 220b, ~c, 221a, f, ~a, ~b, ~d, ~f, 222a, b, ~a, ~c, ~d, ~f, znajdujące się na terenie obrębu Skępe. Utworzony na podstawie Rozporządzenia Nr 273/01 Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 2 października 2001r., w celu zachowania lasów liściastych o cechach naturalnych.
Rezerwat „Stary Zagaj" nie posiada planu ochrony dla rezerwatu, posiada jednak Zadania ochronne, ustanowione Zarządzeniem Nr 7/2014 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 28 kwietnia 2014 roku.
„Torfowisko Mieleńskie" – to rezerwat torfowiskowy obejmujący obszar o powierzchni 16,04 ha. W tym w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się 11,49ha, obejmując wydzielenia 82k, l, n, o, p, r, s, ~b, ~c położone na terenie obrębu Skępe. Utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 26 listopada 1990r., w celu zachowania zbiorowisk roślinności o charakterze naturalnym z udziałem rzadkich gatunków reliktowych.
Rezerwat „Torfowisko Mieleńskie" posiada plan ochrony dla rezerwatu przyrody ustanowiony Rozporządzeniem Nr 25/2003 Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 29 października 2003r.
„Przełom Mieni" – to rezerwat krajobrazowy obejmujący obszar o powierzchni 14,80 ha. W tym w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się 13,26ha, obejmując wydzielenia 163a, f, h, i, j, ~a, 164a, f, i, j, k, m, n, o, ~a, ~c, ~f, położone na terenie obrębu Skępe. Utworzony na podstawie Rozporządzenia Nr 289/01 Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 10 października 2001r., w celu zachowania ze względów naukowych, dydaktycznych i krajobrazowych w stanie naturalnym doliny rzeki wraz z charakterystyczną dla dolin małych rzek roślinności .
Aktualnie obowiązującym aktem odnoszącym się do danych ewidencyjnych oraz określającym m.in. rodzaj, typ i podtyp rezerwatu, jest Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony środowiska w Bydgoszczy z dnia 17 listopada 2015r.
Tereny leśne pod zarządem nadleśnictwa Skrwilno posiadają wyznaczoną otulinę rezerwatu o powierzchni 19,08ha, obejmującą wydzielenia 163d, g, 164b, g, h, l, ~b, ~d, ~g obrębu Skępe.
Rezerwat „Przełom Mieni" posiada aktualny plan ochrony dla rezerwatu przyrody ustanowiony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 25 listopada 2015r.
„Rzeka Drwęca" – to rezerwat faunistyczny (ichtiologiczny) znajdujący się w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa, poza gruntami będącymi w stanie posiadania. Został on powołany Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 lipca 1961r. Ponownie odniesiono się w kwestii m.in. wyżej wymienionego rezerwatu w Obwieszczeniu Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 kwietnia 2001r.
Rezerwat ten jest najdłuższym rezerwatem ichtiologicznym w Polsce. Obejmuje całą rzekę i wije się na długości 249 km, jego całkowita powierzchnia wynosi 1344,87ha. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się około 8,00ha. Rezerwat „Rzeka Drwęca" został utworzony w celu ochrony środowiska wodnego i bytujących w nim ryb, a w szczególności pstrąga, łososia, troci, certy. Osobliwości środowiska faunistycznego Drwęcy jest minóg rzeczny.
Rezerwat „Rzeka Drwęca" posiada aktualne zadania ochronne ustanowione na mocy Zarządzenia Nr 7 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dnia 21 maja 2015r. zmieniające (dotychczasowe) zarządzenie w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody „Rzeka Drwęca".
Obszary chronionego krajobrazu
Obszar Chronionego Krajobrazu Jezioro Skępskie - utworzony został na mocy Uchwały Nr XX/92/83 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Włocławku z dnia 15 czerwca 1983 roku (Dz. Urz. WRN Nr 3, poz. 22). Na przestrzeni lat akty prawne dotyczące OChK Jezioro Skępskie pojawiały się wielokrotnie. Obecnie aktualna jest Uchwała Nr X/243/15 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 sierpnia 2015r. (Dz.Urz. WK-P poz. 2564).
Obszar Chronionego Krajobrazu Jezioro Skępe w całości znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno, zajmuje powierzchnię 12641,48 ha, w tym w stanie posiadania nadleśnictwa 4132,83ha i jest zlokalizowany głównie w obrębie Skępe.
Obszar Chronionego Krajobrazu Drumliny Zbójeńskie - utworzony został na mocy Uchwały Nr XX/92/83 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Włocławku z dnia 15 czerwca 1983 roku (Dz. Urz. WRN Nr 3, poz. 22). Na przestrzeni lat akty prawne dotyczące OChK Drumliny Zbójeńskie pojawiały się wielokrotnie. Obecnie aktualna jest Uchwała Nr X/251/15 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 sierpnia 2015r. (Dz.Urz. WK-P poz. 2572).
Obszar Chronionego Krajobrazu Drumliny Zbójeńskie w całości znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno, zajmuje powierzchni 7178,82 ha, w tym w stanie posiadania nadleśnictwa zaledwie 4,85ha i jest zlokalizowany w obrębie Urszulewo.
Obszar Chronionego Krajobrazu Źródła Skrwy - utworzony został na mocy Uchwały Nr XX/92/83 Wojewódzkiej Rady Narodowej we Włocławku z dnia 15 czerwca 1983 roku (Dz. Urz. WRN Nr 3, poz. 22). Na przestrzeni lat akty prawne dotycz ce OChK Źródła Skrwy pojawiały się wielokrotnie. Obecnie aktualna jest Uchwała Nr X/244/15 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 sierpnia 2015r. (Dz.Urz. WK-P poz. 2565).
Obszar Chronionego Krajobrazu Źródła Skrwy w całości znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno, zajmuje powierzchni 3530,89 ha, w tym w stanie posiadania nadleśnictwa 1130,05ha i jest zlokalizowany głównie w obrębie Skrwilno i częściowo w obrębie Urszulewo.
Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Drwęcy utworzony został na mocy Rozporządzenia Wojewody Toruńskiego Nr 21/1992 z dnia 10 grudnia 1992 roku. Na przestrzeni lat akty prawne dotyczące OChK Doliny Drwęcy pojawiały się wielokrotnie. Obecnie aktualna jest Uchwała Nr X/260/15 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 24 sierpnia 2015r. (Dz.Urz. WK-P poz. 2581).
Cały obszar zajmuje powierzchnię 55552,50,00 ha w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się około 1453,00 ha, w tym w stanie posiadania nadleśnictwa zaledwie 5,83 ha i jest zlokalizowana tylko w obrębie Skrwilno.
Obszar Chronionego Krajobrazu Przyrzecze Skrwy Prawej- utworzony został na mocy Uchwały 163/XXVI/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Płocku z dnia 9 czerwca 1988 roku (Dz. Urz. Woj. Płockiego Nr 11, poz. 106). Na przestrzeni lat akty prawne dotyczące OChK Przyrzecza Skrwy Prawej pojawiały się wielokrotnie. Obecnie aktualna jest Uchwała Nr 34/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 18 lutego 2013r.
Obszar Chronionego Krajobrazu Przyrzecze Skrwy Prawej w niewielkiej części znajduje się w zasięgu terytorialnym i jednocześnie w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno i zajmuje powierzchni 10,57 ha. Obszar ten jest zlokalizowany tylko w obrębie Skępe. Ogólna powierzchnia OChK administracyjnie położona jest w powiecie sierpeckim w gminach: Szczutowo, Rościszewo, Sierpc, Mochowo oraz Brudzeń Duży.
Obszary Natura 2000
- "Ostoja Lidzbarska" (PLH280012) o powierzchni ogólnej 8866,93 ha (nie jest w stanie posiadania nadleśnictwa Skrwilno) - Gm. Świedziebnia,
- "Torfowisko Mieleńskie" (PLH040018) o powierzchni ogólnej 146,06 ha (w posiadaniu nadleśnictwa 51,76 ha) - Gm. Skępe,
- "Mszar Płociczno" (PLH040035) o powierzchni ogólnej 181,81 ha (całość w posiadaniu nadleśnictwa) - Gm. Świedziebnia,
- "Stary Zagaj" (PLH040038) o powierzchni ogólnej 307,47 ha (w posiadaniu nadleśnictwa 279,42 ha) - Gm. Lipno.
Park krajobrazowy
Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy został utworzony w 1990 roku, zajmuje powierzchnię 27764,00 ha na pograniczu województw: kujawsko-pomorskiego (13901,00 ha), warmińsko-mazurskiego (8633,00 ha) i mazowieckiego (5230,00 ha). Administracyjny podział terenów parku jest w dużej mierze odbiciem przebiegających tu granic makro i mikroregionów morfologicznych, hydrograficznych, przyrodniczych, geobotanicznych i florystycznych. Administracją lasów na terenie parku zajmują się Nadleśnictwa: Skrwilno, Brodnica i Lidzbark. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się około 2830,00 ha, w tym w stanie posiadania nadleśnictwa 1652,79 ha.
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Jeziora Piaseczyńskiego” utworzony został na mocy Uchwały Nr XXV/126/93 Rady Gminy Wielgie z dnia 7 lipca 1993 roku. Zmiany wprowadzone zostały na mocy Uchwały Nr XXVI/132/93 Rady Gminy Wielgie z dnia 18 sierpnia 1993 roku. Obszar ten obejmuje jezioro Piaseczyńskie (Orłowskie) – 97,80ha, jezioro Czarne – 10,10ha oraz przyległe grunty wsi: Teodorowo – 58,70ha, Orłowo – 76,00ha, Piaseczno – 97,00ha i Czerskie Rumunki 13,50ha. Ogólna powierzchnia wynosi 353,10ha. W tym w stanie posiadania Nadleśnictwa Skrwilno znajduje się 68,87ha.
Pomniki przyrody
Zestawienie pomników przyrody zawiera załącznik.