Ochrona przyrody
Wykaz istniejących w Nadleśnictwie Człuchów form ochrony przyrody.
I. Rezerwaty
1. "Sosny" o powierzchni 1,55 ha, położony w oddziale 53g Leśnictwa Lipie, obrębu leśnego Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn.18.05.1984 r. (M.P. nr 15 poz.108 z 1984 r.), zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 17.01.2018 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 489) w celu zachowania cennego ekosystemu leśnego wraz z jego charakterystycznymi biocenozami oraz populacjami cennych gatunków roślin, grzybów i zwierząt.
2. "Jezioro Sporackie" o powierzchni 17,64 ha, położony w oddziale 12c,d,f,g, 13f,~d,~h Leśnictwa Polnica, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn. 23.10.1965 r. (M.P. nr 64 poz. 360 z 1965 r.), zmieniony Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku z dnia 06.06.2017 r. (Dz.U. woj. pomorskiego, poz. 2227) w celu ochrony zachowania ekosystemu jeziora lobeliowego oraz jego torfowiskowych i leśnych obrzeży wraz z charakterystyczną roślinnością oraz populacjami cennych gatunków roślin i zwierząt.
3. „Jezioro Bardze Małe" o powierzchni 7,37 ha, położony w oddziale 27d Leśnictwa Jeziorno, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Utworzony na podstawie Zarządzenia MLiPD z dn. 03.12.1981 r. (M.P. nr 29 poz. 271 z 1981 r.) w celu ochrony jeziora lobeliowego oraz zachowania rzadkich gatunków roślin wodnych i bagiennych.
„Mokradła żurawie” o powierzchni 2,05 ha, położony w oddziałach 162c i 163c Leśnictwa Kątki, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Przechlewo. Utworzony na podstawie Uchwały nr 249/XL/2006 r. Rady Gminy Przechlewo z dnia 03.04.2006 r. w celu zachowania pozostałości torfowiska wysokiego typu bałtyckiego.
III. Pomniki przyrody - pojedyncze drzewa
1. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 20b Leśnictwa Stołczno, obrębu leśnego Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//135/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.
2. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 20b Leśnictwa Stołczno, obrębu leśnego Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//136/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.
3. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 52h Leśnictwa Lipie, obrębu leśnego Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Ogłoszenia Wojewody Słupskiego z dnia 29.11.1980 r.
4. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 58c Leśnictwa Lipie, obrębu leśnego Lipie, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//134/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.
5. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 62d Leśnictwa Kątki, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Przechlewo. Uznany na podstawie Uchwały nr 332/LIV/2010 Rady Gminy w Przechlewie z dnia 03.09.2010 r.
6. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 113a-01 Leśnictwa Kątki, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//132/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.
7. Dąb szypułkowy, położony w oddziale 113a-01 Leśnictwa Kątki, obrębu leśnego Polnica, w powiecie człuchowskim, w gminie Człuchów. Uznany na podstawie Uchwały nr XII//133/2004 Rady Gminy w Człuchowie z dnia 12.02.2004 r.
IV. Obszary chronionego krajobrazu
2. "Zespół Jezior Człuchowskich" o powierzchni na terenie nadleśnictwa 163,33 ha. Utworzony w celu zachowania unikalnych krajobrazów Pomorza Środkowego w celu zabezpieczenia ich dla turystyki i wypoczynku.
3. "Dolina Rzeki Debrzynki" o powierzchni na terenie nadleśnictwa 337,84 ha. Utworzony w celu zachowania szczególnych wartości estetycznych krajobrazu, stanowiących o jego unikatowości w regionie Pomorza Środkowego.
Obszary chronionego krajobrazu „Okolice Jezior Krępsko i Szczytno” oraz „Zespół Jezior Człuchowskich” ustanowione zostały Uchwałą nr X/42/81 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Słupsku z dnia 8 grudnia 1981 r., podtrzymaną Rozporządzeniem nr 5/05 Wojewody Pomorskiego z dnia 24 marca 2005 r. (Dz. Woj. Pom. Nr 29 poz. 585). Aktualnie obowiązującym aktem prawnym w stosunku do tych dwóch obszarów jest Uchwała Nr 1161/XLVII/10 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 28 kwietnia 2010 r. (Dz.Urz. Woj. Pom. Nr 80 poz. 1455). Natomiast obszar chronionego krajobrazu „Dolina Rzeki Debrzynki” powołano Uchwałą Nr XXXVI/266/97 Rady Miejskiej w Debrznie z dnia 24 października 1997 r. podtrzymaną Uchwała nr 165/XII/19 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 września 2019 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Debrzynki.
1. „Czerwona Woda Pod Babilonem” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 548,18 ha. Utworzony w celu ochrony 9 rodzajów siedlisk, 2 gatunków ssaków, 1 gatunku bezkręgowca oraz 1 gatunku rośliny.
2. „Dolina Brdy i Chociny” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 4,85 ha. Utworzony w celu ochrony 8 rodzajów siedlisk, 2 gatunków ssaków oraz 2 gatunków bezkręgowców.
3. „Duży Okoń” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 8,47 ha. Utworzony w celu ochrony 2 rodzajów siedlisk oraz 1 gatunku rośliny.
4. „Dolina Szczyry” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 140,03 ha. Utworzony w celu ochrony 4 rodzajów siedlisk, 1 gatunku ssaka oraz 3 gatunków bezkręgowców.
Obowiązującym aktem prawnym dot. specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 jest Decyzja Komisji 2011/64/EU w sprawie przyjęcia na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG czwartego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny z dnia 10.01.2011 r.
VI. Obszary Natura 2000 - obszary specjalnej ochrony ptaków:
„Wielki Sandr Brdy” o powierzchni na terenie nadleśnictwa 21,64 ha. Utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących gatunków ptaków, utrzymania i zagospodarowania ich naturalnych siedlisk zgodnie z wymogami ekologicznymi i w niepogorszonym stanie.
Aktem prawnym dotyczącym obszarów specjalnej ochrony ptaków jest: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z 30 dnia listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (wcześniej Dyrektywa 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków), zwana Dyrektywą Ptasią.
VII. Ochrona gatunkowa: