Ochrona przyrody

Wykaz istniejących w nadleśnictwie form ochrony przyrody

I.              Rezerwaty przyrody

Rezerwat torfowiskowy „Torfowisko Osowiec”

Rok utworzenia: 2003

Powierzchnia: 18,2496 ha

Leśnictwo: Czarnolesie

Rezerwat uznany Rozporządzeniem Wojewody Lubuskiego nr 16 z dnia 22 października 2003r. (Dziennik Urzędowy Woj. Lubuskiego nr 85 z dnia 31 października 2003r. poz. 1235).

Celem ochrony przyrody rezerwatu jest zachowanie pojeziernego torfowiska węglanowego z roślinnością mechowiskową oraz z szuwarem kłoci wiechowatej, wraz z  charakterystycznymi, rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin naczyniowych i mszaków.

W rezerwacie zidentyfikowano następujące "siedliska przyrodnicze znaczenia europejskiego" (siedliska z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej UE):

§  siedlisko 7210 (torfowiska nakredowe) – reprezentowane przez zbiorowiska z Cladium mariscus

§  siedlisko 7230 (mechowiska) – reprezentowane przez roślinność mechowiskową, np. Caricetum diandrae

§  siedlisko 7140 (torfowiska przejściowe) – reprezentowane przez zbiorowiska mszarne

§  siedlisko 6510

Na terenie  rezerwatu przyrody „Torfowisko Osowiec” występują gatunki roślin objęte ochroną: turzyca bagienna, kłoć wiechowata, rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne, grzybienie północne, bagnica torfowa, pływacz zaniedbany, pływacz pośredni, pływacz drobny, pływacz zwyczajny, nasięźrzał pospolity, bobrek trójlistkowy, grzybienie białe, grążel żółty, kalina koralowa, torfowce. Rezerwat stanowi również ostoję wielu gatunków ptaków, w tym żurawi, błotniaka stawowego, kaczek krzyżówek. W południowo-zachodniej części znajduje się żeremie zamieszkane od wielu lat przez rodzinę bobrów.

Rezerwat leśny „Flisowe Źródliska”

Rok utworzenia: 2011

Powierzchnia: 9,73 ha

Leśnictwo: Wołogoszcz

Rezerwat uznany Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim nr 17/2011 z dnia 10 maja 2011r. (Dziennik Urzędowy Woj. Lubuskiego nr 61 z dnia 1 czerwca 2011r. poz. 1184).

Celem uznania za rezerwat przyrody jest zachowanie kompleksu źródliskowego wraz z otaczającym lasem oraz  z charakterystycznymi, rzadkimi gatunkami roślin i zwierząt.

W rezerwacie zidentyfikowano następujące "siedliska przyrodnicze znaczenia europejskiego" (siedliska z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej UE):

§  Siedlisko 7220  - Petryfikujące źródła z utworami tufowymi (Cratoneurion) – reprezentowane przez roślinność źródliskową. Zaliczono tu niewielkie, rozfragmentowane części kopuły źródliskowej oraz nisze erozyjne.

§  Siedlisko 91E0 – Niżowy łęg jesionowo – olszowy (Fraxino – Alnetum w Mat. 1952). Należy tu zaliczyć główny kompleks lasów rezerwatu „Wołogoskie Źródliska”.

§  Siedlisko 9170 – Grąd zachodnioeuropejski (Galio sylvatici – Carpinetum Oberd. 1957). Zaliczono tu niewielkie, fragmenty, położone głównie w centralnej części i na obrzeżach rezerwatu.

Na terenie  rezerwatu przyrody „Flisowe Źródliska” występują gatunki roślin objęte ochroną: kruszczyk szerokolistny, kruszyna pospolita, bluszcz pospolity, porzeczka czarna, kalina koralowa, tujowiec tamaryszkowaty, widłoząb miotłowy. Rezerwat stanowi również ostoję wielu gatunków zwierząt – płazów, gadów ptaków i ssaków.

II.            Obszary Chronionego Krajobrazu:

Obszar Chronionego Krajobrazu „E – Korytnica rzeka”

Obszar o powierzchni 3550 ha. Obecnie obowiązującym aktem prawnym dotyczącym obszaru jest Uchwała Nr XXXII/375/09 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 15 września 2009 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Zach. Nr 66, poz. 1804).

Cel ochrony, opis powierzchni:

Ochrona krajobrazu śródleśnej rzeki oraz fragmentów Puszczy Drawskiej.

Bardzo malownicza dolina rzeki płynącej wśród wiekowych drzewostanów. Lasy są biotopami bielika i puchacza, rzeka – pstrąga. Zimą licznie spotyka się na tym terenie łabędzie krzykliwe. W wytopiskowych zagłębieniach wśród lasów zachowało się kilka cennych torfowisk mszarnych.

Zestawienie powierzchni Obszaru Chronionego Krajobrazu –„E – Korytnica rzeka”

Obszar Chronionego Krajobrazu „1-Puszcza Drawska”

Obszar o powierzchni 42 157,80 ha. Obecnie obowiązującym aktem prawnym dotyczącym obszaru jest Uchwała Nr XXXIII/352/12 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 19 grudnia 2012 r. zmieniająca rozporządzenie w sprawie obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Lub. z dnia 24 grudnia 2012 r., poz. 2867).

 Zestawienie powierzchni Obszaru Chronionego Krajobrazu –„1”- Puszcza Drawska.

 Celem ochrony tego obszaru jest zachowanie wartości przyrodniczo-rekreacyjno-historycznych malowniczego kompleksu leśnego Puszczy Drawskiej. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Głusko krajobraz urozmaicą lasy Puszczy Drawskiej, dolina rzeki  Drawy, liczne jeziora i torfowiska. Do najciekawszych obiektów przyrodniczych na terenie OChK należą rezerwaty „Torfowisko Osowiec” i  „Flisowe Źródliska”, użytki ekologiczne, liczne źródliska,  występujące chronione i rzadkie gatunki roślin (m.in. storczyki, rosiczki, bażyna czarna) i zwierząt (m.in. derkacz, bielik, rybołów). Do cenniejszych obiektów kulturowych należą średniowieczne osady, kamienne kościoły oraz liczne stanowiska archeologiczne.

 Obszar Chronionego Krajobrazu „Puszcza Nad Drawą”

Obszar o powierzchni ogólnej 62200 ha, w tym na terenie woj. zachodniopomorskiego
33280 ha. Obecnie obowiązującym aktem prawnym dotyczącym obszaru jest Uchwała
Nr XXXII/375/09 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 15 września 2009 r.
w sprawie obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Zach. Nr 66, poz. 1804).

Cel ochrony, opis powierzchni:

Obszar obejmuje południowo-wschodnią część wielkiego kompleksu leśnego, w celu ochrony zróżnicowanego, mozaikowego, bogatego przyrodniczo krajobrazu.

Południowa i zachodnia część obszaru należy do zlewni rzeki Drawy, będąc odwadniana przez jej dopływy: Płociczną, Rudnicę, Cieszynkę i Szczyczną. Leżą tu bardzo malownicze jeziora: Liptowskie i Tuczno na linii Rudnicy; Młyśnkie, Kamień, Załom i Dypa na linii Cieszynki oraz największy z akwenów obszaru – jezioro Szczuczarz, przez które przepływa Szczyczna. Do znamiennych akcentów w dolinie Rudnicy i Cieszynki należą bijące spod ziemi źródła zasilające te rzeki.

Zestawienie powierzchni Obszaru Chronionego Krajobrazu –„Puszcza Nad Drawą”

III.           Obszary NATURA 2000:

Obszar Specjalnej Ochrony (OSO) „Lasy Puszczy nad Drawą” PLB 320016 – obejmuje 100% powierzchni nadleśnictwa, zatwierdzony Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007r. (Dz. U. Nr 179 z dnia 28 września 2007r. poz. 1275);

Obszar, należący do największych obszarów Natura 2000 w kraju, obejmuje większą część dużego kompleksu leśnego porastającego równinę sandrową nad środkową i dolną Drawą, a także przyległe obszary pofałdowanych równin morenowych. Dolina Drawy jest główną osią hydrograficzną obszaru. Najcenniejsza pod względem przyrodniczym jest jego centralna część, położona w widłach Drawy i jej dopływu Płocicznej. Obie rzeki mają bystry prąd i kręte koryta, i płyną głęboko wciętymi dolinami o stromych skarpach. W obrębie obszaru znajdują się liczne jeziora, z których największe to: Osiek (600 ha), Ostrowieckie (370 ha) i Bierzwnik (203 ha). Liczne są także oczka wodne oraz położone w zagłębieniach terenu niewielkie torfowiska. W lasach Puszczy nad Drawą dominują bory sosnowe, znaczne powierzchnie zajmują także buczyny o charakterze naturalnym, z partiami starodrzewu. W dolinach rzecznych występują niewielkie fragmenty łęgów, a na obrzeżach mis jeziornych – olsy. W północno-zachodniej części obszaru, w okolicach Dobiegniewa, Recza i Drawna, znajdują się większe tereny bezleśne, zajęte głównie przez pola uprawne oraz łąki i pastwiska. W obrębie obszaru znajduje się w całości Drawieński Park Narodowy (11 341,97 ha) wraz z otuliną (40 896 ha) oraz fragmenty kilku obszarów chronionego krajobrazu: „Puszcza nad Drawą” „Dominikowo-Niemeńsko”, „Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy”, „Choszczno-Drawsko”, „Rzeka Korytnica”, „Bierzwnik” i „Dolina Warty i Dolnej Noteci”. W granicach obszaru zawierają się 3 siedliskowe obszary Natura 2000 Uroczyska Puszczy Drawskiej PLH320046 (74 416,3 ha), Lasy Bierzwnickie PLH320044 (8792,3 ha) i Strzaliny koło Tuczna PLH 320021 (17,3 ha), fragmenty obszarów Dolina Iny koło Recza PLH320004 i Jezioro Lubie i Dolina Drawy PLH320023 oraz 10 rezerwatów przyrody: „Leśne źródła” (20,85 ha), „Mszary Tuczyńskie” (6,10 ha), „Stary Załom” (5,62 ha), „Torfowisko Konotop” (51,97 ha), „Torfowisko Osowiec” (18,25 ha), „Grądowe zbocze” (21,77 ha), „Łasko” (16,95 ha), „Wyspa na jeziorze Bierzwnik” (1,13 ha), „Źródlisko Skrzypowe” (1,05 ha) i „Jezioro Łubówko”

Specjalny Obszar Ochrony (SOO) „Uroczyska Puszczy Drawskiej” PLH 320046 – obejmuje 85,2% powierzchni nadleśnictwa. Obecny statut: „obszar mający znaczenie dla Wspólnoty”

Obszar obejmuje większą część dużego kompleksu leśnego na równinie sandrowej, położonej w środkowym i dolnym biegu rzeki Drawy. W lasach dominują drzewostany sosnowe, jednak duży jest udział buczyn i dąbrów; niektóre ich płaty mają charakter zbliżony do naturalnego. W miejscach, gdzie teren jest pofałdowany, wzgórza osiągają wysokość do 121 m. Najcenniejszym przyrodniczo obszarem jest centralna część ostoi, położona w widłach rzek: Drawy i Płocicznej. Znajdują się tu liczne jeziora (największym z nich jest J. Ostrowieckie - 370 ha). W rzeźbie terenu odznaczają się meandry obu rzek, obramowane wysokimi skarpami. Charakterystyczną cechą tych rzek jest bystry prąd wywołany silnym spadkiem terenu. Ich koryta i doliny zachowały charakter zbliżony do naturalnego. Jeziora są zróżnicowane pod względem trofizmu wód, od dystroficznych przez mezotroficzne, aż do eutroficznych. Na terenie ostoi rozproszone są liczne, małopowierzchniowe, ale bardzo cenne torfowiska przejściowe i kilka dobrze zachowanych torfowisk alkalicznych.

Na obszarze dobrze zachowały się cenne siedliska przyrodnicze. W odniesieniu do żyznych i kwaśnych buczyn jest to jeden z ważniejszych obszarów w Polsce - uroczysko Radęcin w Drawieńskim Parku Narodowym i kwaśne buczyny na zboczach doliny Drawy są jednymi z nielicznych w Polsce fragmentami buczyn o zachowanej naturalnej dynamice. Występują tu bogate populacje wielu rzadkich i zagrożonych gatunków, m.in. silne populacje: bobra, wydry oraz żółwia błotnego, a także fauna wodna z takimi zagrożonymi i rzadkimi gatunkami, jak np.: łosoś, minóg rzeczny, głowacz białopłetwy czy pstrąg potokowy. Jest to ostoja ważna dla nocka dużego. Obszar jest bardzo ważny dla zachowania zasobów torfowisk przejściowych i alkalicznych, a także jezior różnych typów. Jest to także obszar licznego występowania i bardzo dobrego zachowania rzek włosienicznikowych.

IV.          Pomniki przyrody:

§  grupa drzew – cis pospolity (2 szt.); lokalizacja – park podworski w Głusku; akt prawny: Rozporządzenie Nr 28 Wojewody Gorzowskiego z dn. 13.12.1991r.

§  dąb szypułkowy; lokalizacja – park podworski w Chrapowie; akt prawny: Rozporządzenie Nr 28 Wojewody Gorzowskiego z dn. 13.12.1991r.

§  żywotnik olbrzymi; lokalizacja – park podworski w Chrapowie; akt prawny: Rozporządzenie Nr 28 Wojewody Gorzowskiego z dn. 13.12.1991r.

§  platan klonolistny; lokalizacja – park podworski w Chrapowie; akt prawny: Rozporządzenie Nr 28 Wojewody Gorzowskiego z dn. 13.12.1991r.

V.           Ochrona gatunkowa

W Nadleśnictwie Głusko występuje około 150 gatunków roślin chronionych.

Najcenniejsze gatunki roślin to m.in.:

§  Lipiennik Loesela(Liparis lieselii);

§  Sierpowiec błyszczący (Drepanocladus vernicosus);

§  Storczyk plamisty (Dactylorhiza maculata);

§  Storczyk krwisty (Dactylorhiza incarnata);

§  Storczyk Fuchsa (Dactylorhiza fuchsie);

§  Storczyk szerokolistny (Dactylorhiza majalis);

§  Storczyk Traunsteinera (Dactylorhiza traunsteineri);

Na naszym terenie żyje też około 200 gatunków zwierząt podlegających ochronie.

Gatunki zwierząt zasługujące na szczególną uwagę:

§  Poczwarówka zwężona (Verigo angustior)

§  Czerwończyk nieparek (Lycaena dispar);

§  Czerwończyk fioletek (Lycaena helle);

§  Przeplatka aurinia (Euphydryas aurinia);

§  Wilk (Canis lupus);

W nadleśnictwie wyznaczono także strefy ochronne ostoi, miejsc rozrodu i przebywania rzadkich gatunków ptaków objętych ochroną gatunkową:

§  Bielika (Haliaeetus albicilla) – 3 strefy

§  Rybołowa ( Pandion haliaetus) – 1 strefę

§  Bociana czarnego  (Ciconia nigra) – 1 strefę

Szczegółowe informacje na temat walorów przyrodniczych Nadleśnictwa Głusko opisane są w zamieszczonym poniżej Programie Ochrony Przyrody.

Informacje nie udostępnione w BIP dostępne są w siedzibie nadleśnictwa lub na wniosek o udostępnienie informacji publicznej/o środowisku (wzór wniosku zamieszczony poniżej).